TỂ TƯỚNG DỜI CHUÔNG
Nước Tề có một lão thần, mấy
triều vua đều làm quan, học thức quảng bác, làm quan đến tể tướng, phàm việc quốc
gia đại sự đều do ông ta định đoạt.
Một hôm, Tề vương hạ lệnh dời
đô, có một cái chuông đồng quý giá nặng năm ngàn cân, ước tính cần phải có năm
trăm người mới có thể dời nó được, hồi ấy nước Tề nhân lực rất ít, người phụ
trách không nghĩ ra cách gì để dời chuông.
Tể tướng nói:
-
“Xì, chỉ là việc nhỏ,
có gì mà khó chứ ? Mặc dù cái chuông này cần đến năm trăm người mới dời được, vậy
thì đem nó đục ra năm trăm miếng nhỏ, sai một người dời trong năm trăm ngày là
xong.”
Người chủ quản mới vỡ lẽ, phấn
phấn khởi khởi theo phương pháp đó mà dời chuông.
(Ngải tử tạp thuyết)
Suy tư:
Kế sách của tể tướng nước Tề
quả thật là “vĩ đại”, kế sách này bây giờ có tên gọi là “làm nghèo đất nước”.
Cái chuông là gia bảo của quốc gia, bây giờ nghe theo kế sách ấy mà đục thành
năm trăm miếng, cho một người khiên trong năm trăm ngày, dù cho khiên xong năm
trăm ngày thì cái chuông chỉ là một đống sắt đồng vụn, chỉ có nước đem đi bán
như đồ phế thải, còn làm ăn gì được nữa !
Như thế mới biết thông minh và
khôn ngoan thì không giống nhau, anh có thể là người thông minh học đâu nhớ đó,
đọc vanh vách xuất xứ từng quyển sách đã xem qua, nhưng chưa chắc anh là người
khôn ngoan. Còn người khôn ngoan thì không nhất thiết phải là người thông minh,
họ là những người suy nghĩ trước khi nói, và lời nói của họ được người ta trân
trọng nghe theo.
Có rất nhiều người thông minh
nhưng cái thông minh ấy không giúp ích gì được cho tổ quốc, cho Giáo Hội và cho
cộng đoàn của họ, bởi vì sự thông minh của họ được đặt trên chủ nghĩa ích kỷ của
cá nhân, họ dùng óc thông minh của mình để đục khoét của công, để thủ lợi cho
mình, để phản đối Giáo Hội, để gây chia rẽ trong cộng đoàn, nói theo kiểu tu đức,
thì họ là những người phung phí ân sủng của Thiên Chúa ban cho mình.
Ai biết sử dụng ân sủng của
Chúa ban cho, ấy là người khôn ngoan, chắc chắn họ sẽ được Nước Trời làm gia
nghiệp đời đời.
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
dịch và viết suy tư