63. CÙNG NHAU PHA TRÒ
Giữa năm Tống Thần Nguyên Phong, nước Cao Ly phái một tăng nhân đi cống.
Một ngày nọ, cùng
với Dương Thứ Công ra câu đối trên bàn tiệc, lấy tên họ của hai người xưa tranh
nhau một vật làm chủ đề. Tăng nhân nói:
-
“Người xưa có Trương Lương và Trịnh Vũ cùng tranh nhau
một cái dù, Lương nói “dù của lương[1]”, Vũ
nói “dù của vũ[2]”.
Dương Thứ Công nói:
-
“Người xưa có Hứa Do và Sào Thố tranh nhau một cái hồ
lô. Do nói: “hồ lô của do[3]”, Thố
nói: “hồ lô của thố[4]”.
(Chử Ký Thất)
Suy tư 63 :
Con người ta từ thuở xa xưa đã tự cho mình có quyền sở
hữu của tôi và của anh, của cá nhân và của tập thể, của gia đình và của xã hội,
của bên này và của bên kia.v.v...vì thế cho nên thường xảy ra những bất hòa và
bất đồng trong cuộc sống, rồi hậu quả là chiến tranh lớn nhỏ xảy ra, chiến
tranh nhỏ thì trong phạm vi gia đình, hàng xóm, lớn thì trong phạm vi xã hội và
giữa các quốc gia...
Quyền sở
hữu là quyền tự do cao nhất mà Thiên Chúa ban cho con người, để con người dùng
cái sở hữu ấy mà thăng tiến mình và làm đẹp xã hội, nêu cao tinh thần trách nhiệm
của cá nhân đối với tập thể, chứ không phải là để thống trị nhau.
Người Ki-tô hữu cũng có quyền sở hữu như những người khác, bởi
vì họ cũng làm lụng đổ mồ hôi mới có của cải vật chất, nhưng họ biết dùng quyền
sở hữu những cái mà mình có ấy để thăng tiến đời mình và thay mặt Thiên Chúa
giúp đỡ những người nghèo khác, đó là quyền sở hữu có ý nghĩa nhất.
Có tranh
chấp là vì lòng tham lam đã xâm nhập vào quyền sở hữu, nó làm cho con người ta
trở thành nô lệ cho cái mình có hơn là làm chủ nhân của nó. Chỉ có những ai biết hằng ngày cảm tạ Thiên Chúa vì
đã ban cho mình lương thực hằng ngày mới không biết tranh chấp mà thôi...
[1] 良 đọc
là “liang” nghĩa là lương thiện, 涼 cũng đọc là “liang” nghĩa là mát, là ngã lòng, đồng âm
khác nghĩa.
[2] 禹 đọc là “yu”
nghĩa là vũ, 雨 cũng đọc là “yu” nghĩa là vũ (mưa), đồng âm khác nghĩa.
[3] 由 đọc
là “you” nghĩa là do, 油 cũng đọc là “you” nghĩa là du (dầu), đồng âm khác nghĩa.
[4] 錯 đọc
là “cuo” nghĩa là thố, 醋 đọc là “cu” nghĩa cũng là thố (giấm).