NẰM MƠ BỊ NHỤC LIỀN TỰ SÁT
Vào thời Tề Trang công có một
tráng sĩ tên là Tân Ti Tụ, dũng lực hơn người, từ trước đến nay chưa bao giờ bị
ai khuất phục.
Vào một đêm khuya, ông ta nhìn
thấy một tráng sĩ nhìn ông ta mà mắng chửi thậm tệ, lại còn nhổ nước bọt trên mặt
mình. Tân Ti Tụ nộ khí xung thiên, liền tiến lên quyết đấu với tráng sĩ nọ,
không ngờ giật mình tỉnh thức, té ra là một giấc mơ, nhưng trong lòng ông ta rất
đau khổ.
Ngày hôm sau, ông ta mời bạn
bè đến, đem câu chuyện bị nhục trong giấc mơ ra nói cho bạn nghe:
-
“ Tôi, từ nhỏ cho đến
hôm nay là 60 tuổi, từ trước đến nay chưa có ai dám nhục mạ tôi. Tôi nhất định
phải tìm cho bằng được tráng sĩ trong giấc mơ ấy để đọ sức với anh ta một trận.
Tìm được thì tốt, không tìm được thì thà rằng chết!”
Thế là, mỗi ngày từ sáng sớm
ông ta cùng người bạn đứng bên đường để nhận diện người qua lại, liên tiếp mấy
ngày như thế mà ông ta cũng không tìm được người trong giấc mơ ấy, ông ta bèn
trở về nhà tự sát.
( Lữ thị xuân thu )
Suy tư:
Tự ái với người trong giấc mơ
để đến nỗi phải tự sát, thì đúng là tự ái một cách ngu xuẩn, tự ái của những
người hữu dõng vô mưu.
Tự ái đúng chỗ thì rất có lợi
cho mình nhưng tự ái không đúng chỗ thì chỉ tự hại mình mà thôi.
Con người ta bất kể kẻ giàu
người nghèo, người có học cũng như người không có học, ai ai cũng đều có tự ái.
Tự ái để thi đua trong học tập
là tự ái lành mạnh; tự ái để sửa đổi mình nên tốt hơn là tự ái của những người
có đạo đức, đó là những tự ái nên tự ái.
“Tự” là mình, “ái” là yêu, tự ái chính là yêu mình, yêu mình thì tự trọng
danh dự của mình, giữ gìn thân thể của mình. Hay nói thực tế hơn, tự ái là cái
bản năng tự trọng trong con người của mình đột nhiên bùng lên khi bị xúc phạm đến
danh dự cá nhân. Do đó, người tự trọng nhiều thì tự ái cao, đó là chuyện tự
nhiên, cho nên cần phải lấy đức ái mà chết ngự tự ái để đời sống được quân
bình.
Tự ái, tự nó không phải là xấu
là dở, nhưng nó sẽ trở nên xấu đi khi tôi vì tự ái, mà không nhìn thấy người đối
diện là bạn tôi, là anh chị em tôi.
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
dịch và viết suy tư
